طوفان خودروهای الکتریکی

تازه‌ترین گزارش سالانه آژانس بین‌المللی انرژی موسوم به «چشم‌انداز جهانی وسایل نقلیه الکتریکی» حاکی از آن است که با پیش‌بینی تقاضای قابل توجه برای خودروهای الکتریکی در یک دهه آینده که باعث از نو ساخته شدن صنعت خودروسازی می‌شود و به شکل قابل توجهی مصرف نفت برای حمل‌ونقل‌های جاده‌ای را کاهش می‌دهد، انتظار می‌رود از هر 5 خودرو، بیش از یکی به خودروهای برقی اختصاص یابد.
این گزارش که اخیرا منتشر شده، به این موضوع اشاره دارد که فروش جهانی خودروهای الکتریکی در سال 2024 قوی باقی می‌ماند و تا پایان سال به حدود 17 میلیون دستگاه خواهد رسید. در سه‌ماهه نخست سال جاری میلادی، میزان فروش در مقایسه با مدت مشابه سال 2023 بار رشد 25 درصدی همراه شد که مشابه نرخ رشد سه‌ماهه نخست سال 2023 است. تعداد خودروهای الکتریکی که در سه ماه نخست 2024 به فروش رفت تقریبا برابر با میزان تمام خودروهای برقی است که در کل سال 2022 به فروش رسید.
پیش‌بینی می‌شود در سال 2024، میزان فروش خودروهای الکتریکی در چین با جهشی بزرگ به حدود 10 میلیون دستگاه برسد. در آمریکا برآورد شده که از هر 9 خودرویی که به فروش می‌رسد، حدود یک خودرو، الکتریکی باشد. همچنین در اروپا با وجود چشم‌انداز ضعیف برای فروش خودروهای سواری و حذف یارانه‌های مربوطه در برخی کشورها، هنوز هم از هر 4 خودرو، حدود یکی به خودروهای الکتریکی اختصاص خواهد یافت.
این میزان از رشد در ادامه رکوردشکنی‌ها در سال 2023 است. در سال گذشته میلادی، فروش جهانی خودروهای برقی با جهش 35 درصدی همراه شد و به حدود 14 میلیون دستگاه رسید. در حالیکه تقاضا به شکل گسترده‌ای در چین، اروپا و ایالات متحده متمرکز بود، رشد فروش در بعضی بازارهای نوظهور مانند ویتنام و تایلند نیز مشاهده شد. سهم خودروهای الکتریکی از کل فروش خودروها در کشورهای ویتنام و تایلند به ترتیب 15 درصد و 10 درصد بوده است.
با سرمایه‌گذاری گسترده در زنجیره تأمین خودروهای الکتریکی، حمایت‌های سیاسی ادامه‌دار و کاهش قیمت وسایل نقلیه الکتریکی و باتری‌های آن‌ها، انتظار می‌رود رکوردشکنی‌های بیشتری در سال‌های آینده در صنعت خودروهای الکتریکی دیده شود. گزارش یادشده نشان می‌دهد براساس سیاست‌هایی که امروزه به کار گرفته می‌شود، تا سال 2035 نیمی از تمام خودروهایی که فروخته می‌شوند، الکتریکی خواهند بود. در همین حال، اگر وعده‌های کشورها درخصوص مصرف انرژی و جلوگیری از تغییرات اقلیمی به شکل کامل و به موقع اجرا شود، تا سال 2035 از هر 3 خودرویی که فروخته می‌شود، 2 مورد الکتریکی خواهد بود. در این سناریو، تغییر سریع به سوی استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی مانند ون‌ها، اتوبوس‌ها، کامیون‌ها و وسایل نقلیه دوچرخ و سه‌چرخ، نیاز به مصرف حدود 12 میلیون بشکه نفت در هر روز را از میان می‌برد؛ این میزان از مصرف نفت برابر با مجموع تقاضای کنونی برای حمل‌ونقل جاده‌ای در چین و اروپا است.
به لطف سرمایه‌گذاری‌های بسیار بالا در طول پنج سال گذشته، ظرفیت جهان برای تولید باتری وسایل نقلیه الکتریکی به سطحی رسیده است که می‌تواند تقاضا را پوشش دهد،‌ حتی اگر تقاضا در یک دهه آینده با رشد شدیدتری همراه شود. گزارش سازمان بین‌المللی انرژی تأکید دارد که سرعت تغییر به سوی خودروهای الکتریکی ممکن است ادامه‌دار نباشد و به مقرون‌به‌صرفه بودن این خودروها بستگی دارد.
در چین، بیش از 60 درصد خودروهای الکتریکی به فروش رفته در سال 2023، ارزان‌تر از خودروهای معمولی بودند. با این حال، در اروپا و آمریکا قیمت خرید برای خودروهای بنزینی به‌طور متوسط ارزان‌تر از خودروهای الکتریکی است. با وجود این، انتظار می‌رود با شدت گرفتن رقابت در بازار و بهبود یافتن تکنولوژی‌های مربوط به باتری، قیمت خودروهای الکتریکی در سال‌های آینده با کاهش روبه‌رو شود.
رشد فزاینده صادرات خودروهای الکتریکی توسط خودروسازان چین که معادل بیش از نیمی از تمام خودروهای الکتریکی فروخته‌شده در سال 2023 بوده است،‌ می‌تواند به کاهش قیمت این خودروها کمک کند. شرکت‌های چینی که در حال ایجاد زیرساخت‌های ساخت وسایل نقلیه الکتریکی در خارج از این کشور هستند، شاهد فروش قوی مدل‌های مقرون‌به‌صرفه‌تر در بازارهای خارجی هستند که در سال‌های 2022 و 2023 تولید شده‌اند. این اتفاق نشان می‌دهد کشورهایی که در زمینه تولید وسایل نقلیه الکتریکی ‌به عنوان اقتصادهای اصلی شناخته می‌شوند، جزء کشورهایی نیستند که به‌طور سنتی بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودرو در جهان به حساب می‌آیند.
اطمینان حاصل کردن از این موضوع که ایستگاه‌های شارژ خودروهای الکتریکی با سطح فروش این خودروها گسترش خواهد یافت، اهمیت بسیار بالایی برای ادامه روند قوی فروش خواهد داشت. تعداد ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی که در سطح جهان نصب شدند، در سال 2023 و در مقایسه با سال 2022، با رشد 40 درصدی همراه شد. به گزارش اکوایران، همچنین میزان نصب ایستگاه‌های شارژ سریع از ایستگاه‌های معمولی فراتر رفته است. با این حال، برای رسیدن به سطحی از استقرار وسایل نقلیه الکتریکی مطابق با تعهدات دولت‌ها، شبکه‌های شارژ باید تا سال 2035 شش برابر شوند.